Enerjincebinde
Enerjincebinde

Yangın Yalıtımı ile İlgili Bilgiler

Evlerdeki her tür mobilya, perde, duvar kağıdı gibi eşyaların tümü yanıcıdır. Yangınlar için gereken oksijen ise havada bulunur. Sönmemiş bir sigara, elektrik kontağı, güneş ışınları, soba ve ocak gibi ısı kaynakları, bazı kimyasal tepkimeler ve sürtünmeye bağlı olarak ortaya çıkan ısılar ile yanıcı maddelerin herhangi bir şekilde tutuşma sıcaklığına gelmesi yangının başlamasına neden olur.

Yanıcı maddelerin ve oksijenin hayatın vazgeçilmez birer parçası olduğu düşünülürse ve yanıcı maddeleri tutuşturabilecek enerjiyi sağlayabilecek teknolojik aletlerin çevremizi sardığı göz önüne alınırsa, aslında yaşanılan mekanlarda yangın çıkma olasılığı sanıldığı kadar düşük değildir. Yangınların zararlı etkilerinin sınırlandırılmasına yönelik, can ve mal güvenliğini sağlayıcı yapısal önlemlere “yangın yalıtımı” denir.

Yangın Yalıtımı

Yangın Yalıtımı

Yangın Yalıtımı Nedir?

Geçmiste yapıların ana malzemesini tas, agaç ve kerpiç gibi geleneksel malzemeler olusturuyordu. On besinci yüzyıla iliskin kayıtlarda, İstanbul’da, yontma tasın hem temini hem de isçiligi pahalı oldugu için evlerin genellikle ahsaptan yapıldıgı belirtilir. İstanbul’un deprem fayları üzerinde yer alması ve büyük depremlere açık olması da ilerleyen yıllarda, ahsabın kullanımını yaygınlastırır. Tarih boyunca yasanan büyük depremler, İstanbul’da yapıların depreme daha dayanıklı oldugu düsünülen ahsaptan insa edilmesini tesvik eder. Ahsap, hiç kusku yok ki depreme daha dayanıklıdır. Ancak, bu durum İstanbulluları yangın gibi bir sorunla karsı karsıya bırakır. Deprem felaketinden kaçan kent, baska bir felaketin kucagına düser.Günlerce süren, birkaç mahalleyi tümüyle kül eden büyük yangınlar, İstanbul tarihinde yerini alır. Osmanlı’da yangınla mücadeleye yönelik faaliyetler, bir takım yasaklar ve çıkan yangınların söndürülmesine yöneliktir. Yangın söndürme isini yeniçeriler, yeniçeri ocagı kaldırıldıktan sonra da dönemin itfaiyecileri sayılabilecek tulumbacı takımları üstlenir. Bunun dısında bazı yasaklarla yangınlara önlem alınması düsünülür. 1554 yılında çıkan ve yüzlerce ev ve dükkânı kül eden yangının ardından Sadrazam İbrahim Pasa, geceleri ates ve lamba yakılmasını yasaklar.

O dönemde yangın yalıtımı kavramı bilinmiyordu. Ancak, İstanbullular yalıtım kavramından tümüyle habersiz degildi. Yangına karsı iki bina arasına tugladan bir duvar örülürdü. Yangın duvarı olarak adlandırılan bu duvarın yapılması zorunluydu. Ancak bu duvar her zaman felaketi önlemeye yetmiyordu. Cumhuriyetin ilanından sonra, İstanbul’daki en büyük yangın, o zamanki adı Tatavla olan bugünkü Kurtulus semtinde gerçeklesir. Kısa sürede yayılan yangın, bütün bir semti etkisi altına alır ve yüzlerce ev kül olur. Yangının Tarlabası’na sıçramasını engellemek için çok sayıda ev dinamitlerle yıkılır. Günümüzde, İstanbul halkının büyük bölümü yangına karsı çok daha dirençli betonarme evlerde yasıyor. Ancak, yangın tehlikesi hala sürüyor.

Gelisen teknoloji ve sanayilesme, nüfusun giderek çogalması, toplu yerlesim bölgelerinin artmasına yol açıyor. Bu durum yangın riskinin ve buna baglı olarak yangının maddi ve manevi zararlarının da artmasına neden oluyor. Yangın, yanmanın kontrolsüz bir sekilde ortaya çıkmasıdır. Yangının olusması için yangın üçgeni olarak adlandırılan üç unsur yeterlidir; yanıcı madde, oksijen ve ısı kaynagı.

Evlerdeki her tür mobilya, perde, duvar kâgıdı gibi esyaların tümü yanıcıdır. Yangınlar için gereken oksijen ise havada bulunur. Sönmemis bir sigara, elektrik kontagı, günes ısınları, soba ve ocak gibi ısı kaynakları, bazı kimyasal tepkimeler ve sürtünmeye baglı olarak ortaya çıkan ısılar ile yanıcı maddelerin herhangi bir sekilde tutusma sıcaklıgına gelmesi yangının baslamasına neden olur. Yanıcı maddelerin ve oksijenin hayatın vazgeçilmez birer parçası oldugu düsünülürse ve yanıcı maddeleri tutusturabilecek enerjiyi saglayabilecek teknolojik aletlerin çevremizi sardıgı göz önüne alınırsa, aslında yasanılan mekânlarda yangın çıkma olasılıgı sanıldıgı gibi düsük bir olasılık degildir.

Yangından korunma denildiginde bugün birçok kisinin aklına, yangın söndürme sistemleri ve duman detektörleri gibi uyarı sistemleri geliyor. Aktif koruma sistemleri olarak adlandırılan bu sistemler yangın güvenliginde önemli bir rol oynamasına karsın, yangının baslamasından sonra devreye girer ve mekanik arıza gibi çesitli nedenler ile islevlerini tam olarak yerine getiremeyebilirler. Bu nedenle; aktif önlemlerin dısında yangının ve zararlı etkilerinin, bina içinde ve komsu binalara yayılmasını yavaslatacak, kisilerin yangın mahalinden güvenli bir sekilde tahliye edilmesine olanak saglayacak yapısal önlemler alınmalıdır. Böylelikle, yangın büyümeden itfaiyecilere müdahale etme imkânı tanınır ve mal kayıpları azaltılır. Yangınların zararlı etkilerinin sınırlandırılmasına yönelik, can ve mal güvenligini saglayıcı yapısal önlemlere “yangın yalıtımı” denir.

Yangın Yalıtımı Can Güvenligi Saglar

Yangınlarda can kayıplarının önemli bölümü, yanma sırasında ortaya çıkan dumandan ve bu dumanın içindeki gazlardan kaynaklanır. Hidrojen–siyanür, karbondioksit, karbon monoksit ve karbon-sülfür baslıca zehirleyici gazlardır. Bu zehirli gazlar solundugunda kana karısarak insanı zehirler. Belirli bir süre dumana maruz kalarak zehirli gazları soluyan insanlar hayatını kaybeder. Duman içerisinde zehirli gazların dısında bogucu, tahris edici veya göz yasartıcı etkiye sahip baska gazlar da bulunabilir. Bu gazlar öldürücü olabildigi gibi, göz yasartma gibi etkileriyle kaçıs alanı bulmayı zorlastırarak insan hayatını tehdit edebilir. Amonyak, hidroklorik asit ve kükürt dioksit gibi gazlar tahris edici etkileri ile insanların saglıgına kalıcı veya geçici zararlar verebilir(Tablo 1).

zehirligazlar

Genel olarak yangınlar neticesinde olusabilecek can ve mal kayıplarının azaltılması için tasarım asamasında önlem almak gerekir. Yapı elemanları, kullanılacak her türlü malzemenin yangına verdigi tepki ve yangına katkı saglayıp, saglamadıgı göz önüne alınarak tasarlanmalıdır.

Yangınlarda olusan ısı ve dumanın can kayıplarına neden olmaması için yangına maruz kalan kisiler en hızlı sekilde tahliye edilmelidir. Yangının ve zararlı etkilerinin yayılmasını önlemek için yapı içerisinde yangına dayanıklı bölümler olusturulmalıdır. Duman bariyerleri vb. önlemlerle ısı ve dumanın yayılması yavaslatılarak, insanların zarar görmeden yapıyı terk etmeleri için zaman kazandırılır. Tahliyenin saglanması amacı ile uygun sayı ve boyutlarda yangın çıkıslarının olusturulması gereklidir. Yangın anında yapı içerisindeki kisilerin güvenli bir sekilde çıkısa ulasabilmeleri, yangın yalıtımlı kaçıs koridorları ve merdivenleri ile saglanır. Yangın yalıtım malzemeleri ile olusturulan bu kaçıs yolları, binanın tamamen bosaltılması için gereken sürede yangına ve zararlı etkilerine karsı direnç gösterir.

İnsanların yangından zarar görmemesi için yangın yalıtımı önlemleri; uyarı, acil durum aydınlatması, çıkıs ve yönlendirme isaretleri, duman tahliye sistemleri, yangın damperleri gibi pek çok aktif önlemler ile birlikte tasarlanmalıdır.

Yangın Yalıtımı Mal Kayıplarını Azaltır

Yangının yayılması neticesinde mal kayıpları da artar. Yanma reaksiyonu neticesinde açıga çıkan ısı; ortamın sıcaklıgını artırarak aynı yapı içerisindeki veya yakınındaki farklı yapılardaki yanıcı malzemelerin tutusma sıcaklıgına gelmelerini saglayarak yangının yayılmasına neden olur. Yangının baska hacimlere veya yapılara yayılması mal kayıplarını artıracagı gibi yangının çıktıgı ortamın dısındaki kisilerin de can güvenligini tehdit eder.

Yangın sırasında açıga çıkan ısı, yapıların kısmen veya tamamen yıkılmalarına neden olabilir.Yangının meydana geldigi yapının içerisinde sıcaklık, kısa sürede çok yüksek degerlere ulasarak yapının yük tasıyan kısımlarının dayanıklılıgını etkiler. Bir odada çıkan yangın ele alındıgında, sıcaklık (sıcak havanın yükselmesi ile) zeminden tavana dogru artıs gösterir. Belirli bir süre sonra, tavanda sıcaklık yaklasık 1000 °C’ye çıkar. Betonarme malzemelerin mukavemeti 500 °C’nin üstünde 1/3 oranında azaldıgından tavanın çökme riski olusur. Isı etkisi ile yapı tamamen çökerek kullanılamaz hale gelebilecegi gibi, bazı kısmi çökmeler/yıkılmalar yangına müdahale imkânlarını zorlastıracagından büyük oranda mal kayıplarına neden olur.

Yapının yük tasıyan kısımlarının yangın söndürülene kadar fonksiyonlarını sürdürmesi hayati bir öneme sahiptir. Yük tasıyan yapı elemanlarının, yangın neticesinde olusan ısıdan etkilenmemeleri için; arkasındaki malzemelere ısı iletimi oldukça düsük olan, yangına dayanıklı yangın yalıtım malzemeleri ile kaplanmaları gereklidir. Yangın yalıtımı yapılarak; yapı malzemelerinde sıcaklık yükselmesi yavaslatılır ve hem yapının içerisindeki kisilerin yapıyı terk etmeleri hem de söndürme ekiplerinin yangını kontrol altına almaları için süre kazandırılır.

Yangınlarda meydana gelen mal kayıplarının azaltılması için yangının yayılmadan kontrol altına alınması gerekir. Yangının yayılımı; yapı içerisinde yangın dayanımlı bölümlerin olusturulması ile yavaslatılır. Yangın yalıtım malzemeleri ile olusturulan bu dirençli bölümler ile belirli sürelerde yangının yayılımı sınırlandırılarak; itfaiye ekiplerinin yangın büyümeden müdahale edebilmeleri için zaman kazandırılır. Dolayısıyla mal kayıpları yangın yalıtımı ile azaltılmıs olur. Ayrıca, yangının katlar arasında ve komsu binalara yayılarak can ve mal kaybının artmaması için dıs cephelerde yangın yalıtımı önlemleri alınır. Yangın yalıtımı yapılmamıs binalarda yangının çok hızlı bir sekilde büyümesi sonucu olusan ısı nedeniyle, itfaiye ekiplerinin yangına müdahale edememesi, yapıyı tamamen kullanılmaz hale getirebilir.Yangın neticesinde olusan mal kayıplarının azaltılmasında; yangın yalıtımı önlemleri ile birlikte; otomatik yangın söndürme sistemleri, yangın dolapları vb. aktif önlemler de önemli rol oynar.

Sivil Savunma Genel Müdürlügü verilerine göre ülkemizde 2000–2004 yılları arasındaki 5 yıllık zaman zarfında, orman yangınları hariç olmak üzere; toplam 298 bin 349 yangın çıkmıstır. Bu yangınlarda 1.621 vatandasımız hayatını kaybetmis ve toplamda yaklasık 842 milyon YTL maddi zarar meydana gelmistir (Tablo 2). Bu yangınların çıkıs nedenleri arasında yaklasık yüzde 28,2’lik oranla sigara ve kibrit birinci sırada yer alıyor. Elektrik kontagı nedeni ile çıkan yangınlar ise yüzde 20,5 oranında. Yangınların diger önemli çıkıs nedenleri arasında; toplamda yüzde 9,2’lik paya sahip olan tüp gaz-ocaksoba yangınları ve yüzde 7,5’lik paya sahip baca tutusması geliyor.

malkayiplari

Yangın Yalıtımı Nasıl Yapılır?

Yangının zararlı etkilerinin sınırlandırılması ve güvenli kaçıs bölgelerinin olusturulması amacı ile yapılar bölümlere ayrılır. Bu bölümlerin duvarlarına, tavanına, dösemesine yangın yalıtımı yapılarak bu kısımlara yangının ve dumanın ulasması engellenir. Ayrıca bu bölümlerde bulunan kapı ve pencerelerin belirli yangın dayanım özellikleri olması gerekir.

Yapılarımızın yangın baslangıç anından söndürme isleminin tamamlanmasına kadar geçen sürede yıkılmadan ayakta kalması için tasıyıcı kısımlara ve dısardan yangının sıçramaması için çatı ve cephelere yangın yalıtımı yapılır.Kazan dairesi gibi özel odaların duvarlarına, duman gazlarının ve ısının yayılmaması için hava kanallarına ve tesisat borularının geçtikleri bölgelere de yangın yalıtımı uygulamaları yapılır.

Yangın yalıtımı, tasarım asamasında baslar. Öncelikle yapı içerisinde bulunan yanıcı malzemelerin özellikleri ve miktarına göre yangın güvenligine iliskin önlemler belirlenir. Bina içerisinde bulunabilecek insan sayısı ve yapının kullanım amacına göre risk degerlendirmesi yapılır. Bu risk degerlendirmesi neticesinde yapının duvarlarının, tavan ve dösemelerinin yangına dayanıklılık süreleri belirlenir.

Yangın yalıtımında yanmaz (A sınıfı) ve ısı geçisine yüksek direnç gösteren camyünü (beyaz), tasyünü, alçı levhalar, perlit, vermükülit vb. özel malzemeler; yapının duvarlarına, tavanlarına, dösemelerine ve hava kanallarına sabitlenir. Tesisatların duvarları, dösemeleri ve tavanları deldigi yerlerde ısı ile genlesen özel mastikler kullanılarak alev ve dumanın yayılmasına karsı önlem alınır. (Sekil 1) Yangından kaçıs amacı ile kullanılan koridorlarda özel kapı ve cam fitilleri kullanılır.

Pencerelerde ise yangın dayanımlı özel yangın camı üniteleri kullanılır. Yangın camları çogunlukla bina iç birimlerinin birinden digerine yangının yayılmasını, bazen de bitisik binalardaki yangının komsu binaya sıçramasını önlemek için kullanılırlar. Yangın camlarının yangına dayanım süreleri uzman laboratuarların test raporlarıyla belgelenmis olmalıdır.

Yangın Yalıtımı Malzemeleri

Yangın yalıtımında, yapı elemanlarının yangın sırasında belirli süreler için saglaması gereken; yük tasıma, yalıtım, bütünlük gibi özellikleri kazandıran ve yüksek ısılarda yanmazlık özelligi tasıyan ürünler tercih edilir. Bu malzemeler; yapıların tasıyıcı sistemlerinde, çatı-duvar dösemelerinde, kapı ve camlarında, derzlerinde, boru ve havalandırma kanalı geçislerinde, saftlarında, elektrik tavalarında, kaçıs yollarında etkin olarak kullanılır. Yangın yalıtımı amacıyla kullanılan ürünler sunladır:

I. Yapı Yalıtımı

Duvar, Döseme, Çatı Uygulamaları:
Camyünü, tasyünü, alçı panolar, lifli çimento panolar, seramik yünü, perlit, vermikülit, camköpügü, kalsiyum silikat, özel mastikler, ısı ile genlesen özel boyalar, özel kapı ve cam fitilleri vb.

II. Yangın Camları
Yangın Dayanımlı Camlar

E Sınıfı Camlamalar;yangın alevi ve yangın sırasında ortaya çıkan gaz ve dumanın geçisini kırıldıktan sonra dagılmayarak belli bir süre ertelerler. Yangın ısısının geçisini engelleyemezler (telli buzlu, telli polisajlı camlar, borosilikat camlar).

El Sınıfı Camlamalar;yangın alevi ve dumanına ek olarak yangın ısısının geçisini geciktirirler.Özel dolgulu çok katmanlı olan bu camların yaklasık 120°C sıcaklıga kadar saydam kalan ara dolguları, yangın ısısı karsısında köpürerek genlesir ve opaklasır.

III. Teknik (Endüstriyel) Yalıtım
Camyünü, tasyünü, alçı panolar, vermikülit, perlit, kalsiyum silikat, cam köpügü vb.

Sıkça Sorulan Sorular

Yangın merdiveni olan bir binada yangın yalıtımına ihtiyaç var mı?

Yangın durumunda güvenli bir alana geçişe imkan sağlayan yangın merdivenlerine güvenli bir şekilde, yangında açığa çıkan ısı ve dumandan etkilenmeden ulaşabilmek gereklidir. Bu nedenle yangın merdivenine ulaşan kaçış yollarının yalıtılmış olması gerekir.

Suyla söndürme yapan bir sistemle yangına karşı gerekli önlemi almış olur muyuz?

Yangına karşı alınacak önlemleri pasif ve aktif olmak üzere 2 ana başlık altında toplayabiliriz. Mimari projelendirme aşamasında dikkate alınması gereken Pasif Önlemler; yapının, yangın ve duman yayılımına ve bunların vereceği zarara karşı dirençli olmasını sağlayarak, yangınlarda meydana gelebilecek can ve mal kayıplarını azaltmayı hedefleyen tedbirlerdir. Aktif Önlemler ise, kısaca, yangın algılama, söndürme gibi yangınla birlikte devreye girmesi planlanan sistemler olarak tariflenebilir.
Tüm söndürme sistemleri yangından sonra devreye girmekte ve yangınla mücadelede önemli görevler üstlenmektedir. Buna karşılık, yukarıda da açıklandığı üzere, yangına karşı alınması gereken tedbirler sadece söndürme sistemleri gibi aktif önlemler ile sınırlı değildir. Binanın güvenli bir şekilde boşaltılabilmesi için kaçış yollarının yalıtılması, yangının yayılmasını geciktiren yalıtımlı yapı elemanlarının oluşturulması ve ısı etkisi ile binanın tümünün veya bir kısmının yıkılmasını engelleyen önlemlerin alınması da gereklidir. Pasif yangından korunma önlemleri yapılarımızın yangına karşı savunma hattını, aktif önlemler ise hücum hattını oluştururlar. Bu sebeple; yapısal olarak alınması gereken yalıtım önlemleri ile, yangın söndürme, algılama, uyarı gibi yangın anında devreye giren aktif önlemler birlikte düşünülmelidir.

Yangının yayılması ne kadar süre geciktirilebilir?

Yangın yalıtımı uygulamaları ile mevzuatlarımızda yer alan sürelerde (30-180 dak. arası) yangın dayanımı elde edilebilir. Böylece yangının ve zararlı etkilerinin yapı içerisinde yayılması geciktirilerek insanların yapıdan uzaklaşabilmesi için yeterli süre sağlanır. Yangının yayılımının geciktirilmesi yangına müdahaleyi de kolaylaştırarak, can ve mal kayıplarının azalmasını sağlamaktadır.

Elektrik, havalandırma ve su tesisatlarında yangın ile ilgili önlem alınmasına gerek var mı?

Yangınlarda açığa çıkan ısı ve dumanın, tüm bina içerisinde yayılmış durumda olan havalandırma sistemleri vasıtasıyla yayılmaması için gerekli olan yalıtım önlemleri alınmalıdır. Bu amaçla, kanallar yalıtım malzemeleri ile kaplanarak yangın dayanımı artırılmalı ve kanalların odadan odaya geçtiği yüzeylerde yangın damperleri kullanılmalıdır. Yangın güvenliği ile ilgili tedbirler, tesisatlar dahil yapının tüm kesimlerine uygulanmalıdır. Yangına dayanıklı duvar ve döşemelerin içinden geçen tesisatlar ve geçiş bölgelerinde de özel mastik, harç veya yastıklar ile önlem alınmalıdır..

Yangın yalıtımını kendi başıma ya da tanıdık ustalar vasıtasıyla uygulayabilir miyim?

Binanız mutlaka uzmanlar tarafından incelenmeli ve sorununuzun çözümüne yönelik yangın yalıtımı uygulamaları, konusunda bilgi birikimi olan yalıtım firmalarınca yapılmalıdır.

Yangın Yalıtımı Yönetmeliği Detayları

Yangın Yalıtımı İle İlgili Yürürlükteki Standart ve Mevzuatlar

Yapılarda yangın güvenligi ile ilgili tüm Avrupa’da geçerli olan yeni bakıs açısı nedeniyle son yıllarda yapılan çalısmalarda, test ve performans tespiti ve sınıflandırma prosedürlerine agırlık verilmistir. Olusturulan bu standartlar her tür yapı malzemesine uygulanarak, bu malzemelerin yangın karsısındaki davranıslarını ortaya koyuyor. AB’de yangın yalıtımında kullanılan özel mastikler, harçlar, ısıyla genlesen malzemeler dâhil olmak üzere hiçbir malzemenin; test, isaretleme ve etiketleme prosedürlerini de kapsayan karakteristik bilgilerinin tarif edildigi ürün standartları bulunmuyor. Genel olarak yangın yalıtım malzemeleri ile ilgili Avrupa’da herhangi bir ürün standardının hazırlanmasına yönelik bir çalısma henüz yok. Yangın yalıtım malzemelerinin aynı zamanda ısı geçisine de direnç göstermesi gerektiginden; hem yangın yalıtımı hem de ısı yalıtımı fonksiyonlarına sahip olan malzemelerinin yangın yalıtımı yönüyle ürün standartları bulunmuyor.

AB’de olusturulan ölçüm standartları AB teknik mevzuatına uyum çalısmaları kapsamında birebir tercüme edilerek Türk Standardı olarak yayımlanıyor. Yangın yalıtımı ürünlerine yönelik Avrupa standardı hazırlanması durumunda, TSE tarafından uyumlastırılacak ve hayata geçirilecektir. Yangın yalıtımı ile ilgili bazı standart ve mevzuatlar, asagıda liste halinde verilmistir;

TS EN 13501–1 (23.12.2003): Yapı Mamulleri ve Yapı Elemanları – Yangın Sınıflandırması – Bölüm 1: Alev Deneylerinden Elde Edilen Veriler Kullanılarak Sınıflandırma”
TS ISO TR 11925–1 (20.04.2004): Yapı Malzemeleri – Yangın Dayanımı Deneyleri – Aleve Dogrudan Maruz Kaldıgında Tutusabilirlik – Bölüm 1: Tutusabilirlik Kuralları
TS EN ISO 11925–2 (20.04.2004): Yapı Malzemeleri – Yangın Dayanımı Deneyleri – Aleve Dogrudan Maruz Kaldıgında Tutusabilirlik – Bölüm 2: Tek Alev Kaynagıyla Deney
TS ISO 11925–3 (20.04.2004): Yapı Malzemeleri – Yangın Dayanımı Deneyleri – Aleve Dogrudan Maruz Kaldıgında Tutusabilirlik – Bölüm 3: Çok Alev Kaynagıyla Deney
TS EN ISO 9239–1 (17.01.2005): Dösemelerin Yangına Tepki Deneyleri – Bölüm 1: Radyant Isı Kaynagı Kullanılarak Yanma Özelliginin Belirlenmesi
TS EN 13238 (29.11.2001): Bina Ürünlerinin Yangın Deneylerine Reaksiyonu – Tabakaların Seçimi için Genel Kurallar ve Sartlandırma İslemleri
TS EN 13823 (11.11.2002): Yapı Ürünleri İçin Yangına Tepki Deneyleri – Tek Bir Yakma Unsuru İle Termal Etkiye Maruz Kalan Dösemeler Haricindeki Yapı Ürünleri
TS EN ISO 13943 (18.03.2002): Yangın Güvenligi – Terimler Ve Tarifleri
TS 1913 EN ISO 1716 (17.01.2005): Yapı ürünlerinin yangına tepki deneyleri – Yanma ısısının tayini
TS EN ISO 1182 (09.03.2006): Yapı Malzemeleri – Yangın Dayanımı Deneyleri – Yanmazlık Deneyi
TS EN 1365–1 (07.02.2002): Yangına Dayanıklılık Deneyleri- Yük Tasıyıcı Elemanlar İçin- Bölüm 1: Duvarlar
TS EN 1365–2 (19.03.2003): Yangına Dayanıklılık Deneyleri-Yük Tasıyıcı Elemanlar-Bölüm 2: Dösemeler ve Çatılar
TS EN 1365–3 (19.03.2003): Yangına Dayanıklılık Deneyleri-Yük Tasıyıcı Elemanlar-Bölüm 3: Kirisler
TS EN 1365–4 (05.04.2001): Tasıyıcı Elemanların Yangına Dayanıklılık Deneyi- Bölüm 4: Kolonlar
TS EN 1634–1 (29.04.2003): Yangına Dayanıklılık Deneyleri-Kapı ve Kepenkler-Bölüm 1: Yangın Kapıları ve Kepenkleri
TS EN 1634–3 (16.04.2003): Yangına Dayanıklılık Deneyi-Kapı ve Kepenkler-Bölüm 3: Duman Kontrol Kapıları ve Kepenkleri

Yangın Yalıtımı İle İlgili Yürürlükteki Kurallar

12 Haziran 2002 tarih ve 4390 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönetmelik”
29 Temmuz 2004 tarih ve 25537 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “Yapı Malzemeleri Yönetmeligi (89/106/EEC) kapsamında, “Yapı Malzemelerinin Yangına Tepki Sınıflarına ve Yapı Elemanlarının Yangına Dayanıklılıgına Dair Teblig (TAU/2004-001)”
29 Kasım 2004 tarih ve 25655 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “Yapı Malzemeleri Yönetmeligi’ne (89/106/EEC) İliskin Açıklayıcı Dokümanlar Hakkında Teblig (Teblig No:TAU/2004-008) Açıklayıcı Doküman: Temel Gerek 2 – Yangın Durumunda Emniyet”

Çalısmaları Devam Eden Mevzuat ve Standartlar

tst EN 13501-2: Yapı Mamulleri Ve Yapı Elemanları – Yangın Sınıflandırması Bölüm 2: Yangına Dayanım Deneylerinden (Havalandırma Servisleri Hariç) Elde Edilen Veriler Kullanılarak Sınıflandırma

AB İle Uyumluluk

AB’de olusturulan insaat islerinde kullanılan yapı malzemelerinin yanıcılık sınıfları ile ilgili deney prosedürlerine ait standartların tümü TSE tarafından birebir tercüme edilerek Türk standardı olarak yayımlanmıstır. Bu nedenle ölçüm standartlarının AB ile uyumlu oldukları söylenebilir.Yeni sınıflandırma metotlarını ortaya koyan EN 13501-1 standardı TSE tarafından tercüme edilerek Türk standardı olarak yayımlanmıstır. Bu standart; 5 farklı standarda göre yapılan testlerin sonuçlarına baglı olarak tüm insaat malzemelerinin hangi sınıflara dâhil oldugunu ortaya koyuyor. Ülkemizde bu standart TS EN 13501-1 numarası ile yayımlanarak yürürlüge girse de; bu standartta bahsedilen testler ülkemizde henüz yapılamadıgından uygulamaya geçememistir. Benzer sekilde, yangına dayanıklılık sürelerinin tespitine yönelik EN 1365 ve EN 1634 serisi standartlar ülkemizde kısmen yayımlanmıs olsa da bu standartlara yönelik deney altyapısı henüz olusturulamamıstır.

Standart Eksikligi

AB’de yapı malzemelerinin yangın sınıflandırması ve test prosedürlerine yönelik çalısmalar sürüyor (EN 13501-3,4,5 vb.). Sınıflandırma standartları ile ilgili çalısmaların tamamlanmasının ardından bu standartlar TSE tarafından tercüme edilerek Türk standardı olarak yayımlanacaktır.

Malzemelerin yanıcılık sınıflarının yanı sıra; yapı elemanlarının yangına dayanıklılık sürelerinin tespit edilmesi de yangın güvenligi açısından hayati öneme sahiptir. Yangın dayanıklılık süreleri ile ilgili EN 13501-2 standardı ülkemizde TSE tarafından 2006 yılı içerisinde yayımlanacak.Buna karsılık bu sınıflandırma standardının araçları olan deney standartları bir kısmının çalısmaları tamamlanmıstır. AB’de çalısmaları tamamlanan tüm yangın dayanıklılık deneyleri ülkemizde yürürlüktedir. Henüz hazırlanma asamasında olan standartlar ise çalısmaların tamamlanmasından sonra TSE tarafından Türk Standardı olarak yayımlanacaktır.

“Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönetmelik”; insaat islerinde kullanılacak olan yapı malzemeleri ve yapı elemanlarının yangın karsısındaki davranıslarını; DIN 4102 standardına göre degerlendiriyor ve sınırlandırıyor. AB’de olusturulan yeni standartlar ile yapı malzemelerinin yangın karsısındaki davranıslarını daha detaylı olarak inceleyerek farklı bir sınıflandırma sistemi ortaya koyuyor. Dolayısıyla ülkemizde yürürlükte olan yönetmeligin, bu yeni standart ve prosedürlere göre yeniden düzenlenmesi gerekiyor.

Yangın yalıtımında kullanılan malzemelere ve birçok ürüne yönelik standartlar henüz Avrupa ve Türkiye’de olusturulmamıstır.

Mevzuatlar

Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönetmelik

BİNALARIN YANGINDAN KORUNMASI HAKKINDA YÖNETMELİK
Bakanlar Kurulu Kararının Tarihi : 27/11/2007 No : 2007/12937
Dayandığı Kanunun Tarihi: 9/6/1958 No: 7126
14/2/1985 No: 3152
13/12/1983 180 sayılı K.H.K
Yayımlandığı R.Gazetenin Tarihi: 19/12/2007 No : 26735
Yayımlandığı Düsturun Tertibi: 5 Cilt: 47 S:
Amaç ;

MADDE 1- (1) Bu Yönetmeliğin amacı; kamu kurum ve kurulusları, özel kuruluslar ve gerçek kisilerce kullanılan her türlü yapı, bina, tesis ve isletmenin, tasarımı, yapımı, isletimi, bakımı ve kullanımı safhalarında çıkabilecek yangınların en aza indirilmesini ve herhangi bir sekilde çıkabilecek yangının can ve mal kaybını en aza indirerek söndürülmesini sağlamak üzere, yangın öncesinde ve sırasında alınacak tedbirlerin,organizasyonun, eğitimin ve denetimin usul ve esaslarını belirlemektir.

Kapsam ;

MADDE 2- (Değisik: 10/8/2009-2009/15316 K.)
(1) Bu Yönetmelik;
a) Ülkedeki her türlü yapı, bina, tesis ile açık ve kapalı alan isletmelerinde alınacak yangın önleme ve söndürme tedbirlerini,
b) Yangının ısı, duman, zehirleyici gaz, boğucu gaz ve panik sebebiyle can ve mal güvenliği bakımından yol açabileceği tehlikeleri en aza indirebilmek için yapı, bina, tesis ve isletmelerin tasarım, yapım, kullanım, bakım ve isletim esaslarını, kapsar.
(2) Karada ve suda, sürekli veya geçici, resmî veya özel, yeraltı veya yerüstü insaatı ile bunların ilâve, değisiklik ve onarımlarını içine alan sabit ve hareketli tesisler bu Yönetmeliğin uygulanması bakımından yapı sayılır ve bu tesisler hakkında bu Yönetmeliğe göre islem yapılır.
(3) Türk Silahlı Kuvvetlerince kullanılan yapı, bina ve tesisler ile eğitim ve tatbikat alanlarında uygulanacak yangın önlemleri, bu Yönetmelik hükümleri de dikkate alınarak yapının özelliklerine göre Millî Savunma Bakanlığınca belirlenir.

Yönetmeliğin tümünü indirmek için tıklayınız.

Yangına Reaksiyon Sınıflarına ve Yapı Elemanlarının Yangına Dayanıklılığına Dair Tebliğ

YAPI MALZEMELERİ YÖNETMELİĞİ (89/106/EEC) KAPSAMINDA, YAPI MALZEMELERİNİN YANGINA REAKSİYON SINIFLARINA VE YAPI ELEMANLARININ YANGINA DAYANIKLILIĞINA DAİR TEBLİĞ (TAU/2004-001)

Amaç:

Bu Tebliğin amacı, Yapı Malzemeleri Yönetmeliği (89/106/EEC) Madde 5’in 2nci fıkrasında belirtilen; “Coğrafi veya iklimsel farklılıklar veya ulusal, bölgesel veya yerel düzeydeki yaşam koşullarındaki farklılıklar nedeniyle, her bir temel gerek, teknik şartnamelerde belirtilen sınıflandırmaların oluşturulmasını gerektirebilir” hükmü kapsamında ve 3üncü fıkrasında belirtilen; “Temel gerekleri somutlaştıran ‘Açıklayıcı Dokümanlar’ Bakanlıkça Tebliğ olarak yayımlanır” hükmü gereğince, Bakanlıkça yayımlanacak olan AB Komisyonu’nun “Açıklayıcı Dokümanı No:2 Yangın Durumunda Emniyet” ile somutlaştırılmış bulunan gereksinimler çerçevesinde, AB Komisyonu Kararları ile belirlenen hususların ortaya konmasıdır. Bu hususlardan, Konsey Direktifi 89/106/EEC’nin yürütülmesiyle ilgili, 2003/632/EEC sayılı AB Komisyonu Kararı ile değişik, 2000/147/EC sayılı Yapı Malzemelerinin Yangına Reaksiyon Performansı Sınıflamalarına ilişkin AB Komisyonu Kararı, 2000/605/EC sayılı AB Komisyonu Kararı ile değişik, 96/603/EC sayılı Yangına Katkı Sağlamayan A Sınıfları Malzemelere Ait Malzemelerin Listesini Ortaya Koyan AB Komisyonu Kararı ve 2003/629/EC sayılı AB Komisyonu Kararı ile değişik, 2000/367/EC sayılı yapı malzemeleri, yapı işleri ve elemanlarının yangına dayanım performans sınıflamalarına ilişkin AB Komisyonu Kararı ile belirlenenler, bu Tebliğ ile duyurulmaktadır.

Yönetmeliğin tümünü indirmek için tıklayınız.

Açıklayıcı Doküman: Temel Gerek 2 - Yangın Durumunda Emniyet

YAPI MALZEMELERİ YÖNETMELİĞİ’NE (89/106/EEC) İLİŞKİN AÇIKLAYICI DOKÜMANLAR HAKKINDA TEBLİĞ (TEBLİĞ NO:TAU/2004-008) AÇIKLAYICI DOKÜMAN: TEMEL GEREK 2 – YANGIN DURUMUNDA EMNİYET

Amaç ve kapsam :

Bu Açıklayıcı Doküman “Yangın Durumunda Emniyet”in ilgili olabileceği işleri kapsamaktadır. Yapı malzemelerini, malzeme gruplarını ve tatmin edici performanslarına bağlı olarak bunların özelliklerini tanımlamaktadır. “Yapı işleri, bir yangın çıkması halinde, aşağıdakilerin gerçekleşmesini sağlayacak şekilde tasarlanmalı ve inşa edilmelidir:

a)Yapının yük taşıma kapasitesinin belirli bir süre için varsayılabilmesi,
b)Yangının ve dumanın yapının bölümleri içerisinde genelleşmesinin ve yayılmasının sınırlandırılması,

c)Yangının yakındaki yapılara sıçramasının sınırlandırılması,

d)Kullanıcıların yapıyı terk edebilmesi veya diğer yollarla kurtarılabilmesi,

e)Kurtarma ekiplerinin emniyetinin göz önüne alınması.”

7 Mayıs 1985 tarihli Yeni Yaklaşım Konsey Kararı’na ve Direktif’e göre, Temel Gereğin bu açıklamasının amacı Üye Ülkelerdeki yapı işleri için doğruluğu kanıtlanmış mevcut koruma düzeylerinin azaltılmamasıdır.

Yönetmeliğin tümünü indirmek için tıklayınız.
Best online bookmaker Sky Bet read full bookie review at bettingy.com